Menopozda Ateş Basması ve Uyku Problemleri
Menopozdaki kadınların yaklaşık yüzde 75 ila 80'inde sıcak basmaları meydana gelir. Sıcak basmaları sıklıkla perimenopozal (menopoza geçiş) dönemde başlar, ancak bazı kadınlarda menopoz sonrasına kadar başlamazlar. Kadınların çoğu, semptomları şiddetli olarak tanımlar, ancak yalnızca yaklaşık yüzde 20 ila 30'u tedavi için tıbbi yardım ister. Bazı kadınlarda menopoza geçiş döneminde görülebilen ve adet dönemleri etrafında kümelenen sıcak basmaları görülür; ancak semptomlar tipik olarak hafiftir ve tedavi gerektirmez. Ancak şiddetli olduğu durumlarda ve hayat kalitesini etkileyecek seviyeye geldiğinde mutlaka tedavi edilmelidir.
Sıcak Basmalarının Şiddetli Yaşanmasını Sağlayan Risk Faktörleri Nelerdir?
- Obezite
- Sigara İçmek
- Azaltılmış Fiziksel Aktivite.
- Vitamin ve Mineral Eksiklikleri Bulunması
- Hormonal Konsantrasyon Düzeyleri
- Etnik faktörler – Afrikalı Amerikalı kadınlar Kafkasyalı kadınlara göre daha sık ateş basması bildiriyor ve Japon ve Çinli kadınlarda daha az ateş basması görülmektedir.
- Genetik Geçişli Faktörler
Sıcak Basmaları Yaşayan Kadınlarda Ne Kadar Süre Devam Etmektedir?
Ateş basmalarının kadınlarda bireysel olarak farklı sürelerde gerçekleşmektedir. Çok kısa sürede şiddetlenmeden bu süreci geçirenler olmakla birlikte 8-9 yıl devam edenler de olabilmektedir. Ancak sıklıkla ortalama süresi 4 yıldır. Bu şikayetler için hormon replasman tedavisi alan kişilerde sıklıkla tedavinin güvenli olacağı 5 yıl dan sonraki süreçte nadiren şiddetli olmasa da hafif düzeyde şikayetlerin devam etmesi bir süre daha görülebilmektedir.
Kadınlarda Sıcak Basması Şikayetlerinin Oluşma Sebebi Nedir?
Ateş basması, hipotalamus (beyindeki) seviyesindeki termoregülatuar (ısı düzenleme) merkezi çalışma fonksiyonunda bozulma nedeniyle ortaya çıkar ve östrojen çekilmesi ile tetiklenir. Sıcaklık hissi; artan kan akışı ile uygun olmayan çevresel kan damarlarındaki genişlemeden kaynaklanır. Terleme, hızlı ısı kaybına ve çekirdek vücut sıcaklığının normalin altına düşmesine neden olur. Daha sonra titreme, çekirdek sıcaklığı normale döndürmek için normal bir mekanizma olarak ortaya çıkabilir. Östrojen uygulaması ısı kontrol merkezini normale döndürür ve sıcak basmalarını büyük ölçüde ortadan kaldırır.
Terleme ve ani sıcak basması durumunun başka nedenleri de olabilmektedir. Hipertiroidizm, enfeksiyon, karsinoid sendrom gibi. Mutlaka hekiminizin değerlendirmesi için başvurmanızı öneririz.
Ateş Basması Nasıl Ortaya Çıkar?
Ateş basmaları tipik olarak; göğsün üst kısmında ve hızla yayılan yüz merkezli ani ısı hissi olarak başlar. Sıcaklık hissi genellikle iki ila dört dakika sürer, genellikle aşırı terleme ve ara sıra çarpıntı ile ilişkilendirilir ve bazen bunu titreme, titreme ve endişe duygusu izler. Sıcak basmalar, gündüz ve gece boyunca ortalama olarak günde birden az ile saatte birden fazla arasında değişebilir.
Gece Ateş Basmasının Uyku Üzerine Etkisi Nedir?
Geceleri sıcak basmaları meydana geldiğinde, kadınlar bunları genellikle "gece terlemeleri" olarak tanımlar. Geceleri vazomotor semptomlar (VMS) birçok kadında önemli uyku bozukluklarına neden olabilir.
Çalışmalar; gece sıcak basmalarının uykunun ilk dört saatinde daha yaygın olduğunu, sonraki dört saatteki derinleşen (REM) uykusunun sıcak basmaları, uyarılmaları ve uyanmaları baskıladığını göstermektedir. Ayrıca menopoz döneminde anksiyete ve depresyon dahil olmak üzere uykuyu bozan başka birçok sorun vardır.
Ateş Basması Tedavilerinde Nasıl Bir Yol İzlenmektedir?
- Hafif sıcak basmaları olan kadınlar
Hafif ateş basmaları (olağan aktiviteleri engellemeyen sıcak basmaları) olan kadınlar genellikle farmakoterapiye ihtiyaç duymazlar. Bunun yerine, oda sıcaklığını düşürmek, vantilatör kullanmak, kolayca çıkarılabilecek kat kat giysiler giymek ve tetikleyicilerden (baharatlı yiyecekler ve stresli durumlar gibi) kaçınmak gibi basit davranışsal önlemler sıcak basmalarının sayısını azaltmaya yardımcı olabilir. Diğer potansiyel seçenekler arasında kilo kaybı, bilişsel davranışçı terapi (CBT), E vitamini ve hipnoz yer alabilir.
- Orta ila şiddetli sıcak basmaları olan kadınlar
Daha rahatsız edici sıcak basmaları olan kadınlar için genellikle hormonal veya diğer farmakoterapi gerekir.
Hormonal seçenekler
Menopozal hormon tedavisi (MHT) — Orta ila çok şiddetli sıcak basmaları olan ve kontrendikasyonu olmayan çoğu kadın için hormon tedavisi öneriyoruz.
MHT ile ilgilenen kadınlar için ilk adım, belirli bir birey için potansiyel riskleri belirlemektir. Perimenopozal ve yakın zamanda menopoza girmiş kadınların çoğu semptomların giderilmesi için kısa süreli hormon tedavisi için iyi adaylardır. Bununla birlikte, meme kanseri, koroner kalp hastalığı (KKH), daha önce bir venöz tromboembolik olay (VTE) veya inme öyküsü olan veya bu komplikasyonlar için orta veya yüksek risk taşıyan kadınlar için hormon tedavisine alternatifler önerilmelidir.
Östrojen almaya aday olan ve almayı seçen kadınlar için östrojenin türü, dozu ve yolu hakkında ve bir progesteron eklenmesi ile ilgili planlama yapılmalıdır.
Bitki bazlı tedaviler
İzoflavonlar (diyet veya takviyeler) ve bitkisel terapiler dahil olmak üzere sıcak basmalar için kullanılan çeşitli bitki bazlı tedaviler vardır.
İzoflavonlar ve fitoöstrojenlerin (birçok bitki, meyve ve sebzede doğal olarak bulunan steroidal olmayan bileşikler), sıcak basması için etkin yöntemlerdendir. Fitoöstrojenler hem östrojenik hem de antiöstrojenik özelliklere sahiptir.
Karayılan otu; sıcak basmalarının yönetimi için mevcut alternatif tedaviler arasında, karayılan otu ( Actaea racemosa veya Cimicifuga racemosa ) en yaygın kullanılanlardan biridir.
Karayılan otu ile ilgili potansiyel bir güvenlik endişesi, göğüs üzerindeki olası östrojenik etkisidir, ancak karayılan otu kullanımının ER+ meme kanseri olan kadınlarda artmış nüks riski ile ilişkili olduğuna dair bugüne kadar hiçbir kanıt yoktur
Ateş Basması Ne Kadar Sürer?
Bireysel olarak değişmekle birlikte sıklıkla 4 yıl sürebildiğini belirtmeliyiz. Bu durum oluşup oluşmaması veya süresi konusunda çevresel faktörler de oldukça etkilidir. Bu gibi şikayetleriniz varsa fonksiyonel tıp hekiminizden destek almanızı öneririz