Smear ve HPV Tarama Testleri

Rahim Ağzı (Servikal) Tarama Testleri Nelerdir?

Rahim ağzı dediğimiz alan yani serviks; rahmin vajinaya açıldığı bölgedir. Bu bölgede oluşabilecek kanserler yavaş seyirli ve sıkı takip ve kontrollerle tedavi edilebilmektedir. Tarama testleri; rahim ağzındaki kanser hücrelerini veya kansere dönüşme ihtimali bulunan kanser öncesi hücreleri kontrol eder. Erken dönemde kanser öncesi lezyonların yakalanmasıyla sorunlu hücreler kolaylıkla tedavi edilebilir ve böylece rahim ağzı kanserine dönüşmeden önlenebilir.

 

Rahim ağzı kanseri taraması için hangi testler kullanılır?

Taramanın birkaç farklı yolu vardır:

• Pap smear testi – Rahim ağzının yüzeyinden hücrelerin alınmasını ve mikroskop altında histolojik olarak alınan doku örneğinin incelenmesini sağlar.
• HPV testi – HPV, "insan papilloma virüsü" anlamına gelir. Bu virüsün bazı türleri rahim ağzı kanserine neden olabilir. HPV testi ile bu virusun kişide bulunup bulunmadığı ve virusun mevcut olduğu kişilerde hangi tiplerinin bulunduğunu tespit etmeyi sağlar.
• Kombinasyon testi (co-test) – Pap smear ve HPV testini birlikte yapmayı sağlar.

Pap Smear veya HPV testi nasıl uygulanır?

Her iki test türü için de rahim ağzının yüzeyinden hücreler yumuşak bir fırça yardımıyla alınır. Bunu yapabilmek için vajina içerisine "spekulum" adı verilen bir cihazı nazikçe yerleştirilir. Spekulum, rahim ağzının görülebilmesi için vajinanın duvarlarını aralamaya yardımcı olur. Daha sonra fırça yardımıyla nazikçe hücreler alınarak patoloji laboratuvarına incelemeye gönderilir.

 

Smear veya HPV Testi Yapılmadan Önce Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

Özellikle adet olunmayan bir dönemde yapılması testin sonucunun daha güvenilir olmasını sağlayacaktır. Aynı zamanda son 2 gün içerisinde cinsel birliktelik olmamış olması da önerilir.

 

Rahim ağzı kanseri taramasına ne zaman başlamak gerekir?

21 yaşından itibaren veya ilk cinsel birliktelikten 1 yıl sonra smear testi taramasına başlanması önerilmektedir. Daha genç yaşta cinsel birliktelik olmuş olsa dahi smear testi 21 yaşından itibaren önerilmektedir.

 

Rahim ağzı kanseri için ne sıklıkla taranmalıyım?

• 21-29 yaş arasındaki kişilerde, her 3 yılda bir smear testi yaptırılmalıdır.
• 30 yaş ve üstü kişilerde, her 3 yılda bir smear testi önerilir. Ayrıca, her 5 yılda bir HPV + smear testi birlikte önerilir.
• 65 yaş üstü kişilerde, şu durumlarda smear testi yaptırma bırakılabilir.
• 65 yaşına kadar düzenli olarak smear testi yapıldıysa;
• Son 10 yılda arka arkaya 3 normal smear testi veya 2 normal smear ve HPV kombinasyonu test yapıldıysa (eğer en son test son 5 yıl içindeyse);
• Bağışıklık sistemini zayıflatabilecek başka tıbbi durumlar yok ise; smear testi takibi bırakılabilir.

Bu durumlar dışında ilişki sonrası kanam gibi anormal bir kanama durumu söz konusu olması halinde smear testi yapılması gerekir.

 

Rahim ameliyatı olan kişiler smear testi yaptırmaya devam etmeli midir?

Rahim ameliyatı olunan durumlarda operasyonu planlayan ve uygulayan hekime danışmak gerekir. Sıklıkla kanser veya kanser öncesi lezyon gibi bir sebepten ameliyat olunmadıysa ve rahim ağzı rahimle birlikte tamamen çıkarıldıysa smear takibine gerek olmayabilir.

HPV aşısı olan kişiler de tarama testleri yaptırmalı mıdır?

Evet. HPV aşısı olmak, rahim ağzı kanserine yol açabilecek bir HPV enfeksiyonu alma şansını azaltır. Ancak %100 kanserden koruyucu değildir. Mutlaka tarama testlerine devam edilmelidir.

 

Anormal bir Pap-smear testi sonucu nasıl değerlendirilmelidir?

Bu gibi durumlarda sıklıkla ileri tetkiklerle değerlendirmek gereklidir.

İleri tetkik testleri şunları içerebilir:

• HPV testi – Henüz bir HPV testi yapılmadıysa, HPV testi istenebilir.
• Smear testi tekrarı – 6 ay veya 1 yıl sonra smear tekrarı istenebilir.
• Kolposkopik biyopsi – Sorunlu smear sonucu durumunda sıklıkla önerilen mikroskopik olarak rahim ağzının bazı solusyonlar yardımıyla incelenmesi ve sorunlu alanlardan biyopsi alınması işlemidir. Alınan biyopsi materyalleri patoloji laboratuvarında incelenir. Genellikle ağrılı olmayan veya hafif ağrı hissedilebilen bir işlemdir. Rahim ağzı kanseri veya kanser öncesi lezyon mevcutsa etkili tedaviler mevcuttur. Erken tespit durumunda tedavi için iyi bir şans var.

 

HPV Testi Pozitif Olması Ne Anlama Gelir?

Cinsel aktif olan kişilerde partnerlerden birisinde HPV taşıyıcılığı bulunması halinde ten tene temasla cinsel ilişki sırasında bulaş olmaktadır. HPV’nin bazı tipleri siğile neden olmaktadır bazı tipleri kansere kadar ilerleyebilen lezyonlara neden olmaktadır. Partnerde aktif bir enfeksiyona ait bulgu olmasa bile HPV mevcutsa bulaş olabilmektedir. HPV bazı durumlarda bağışıklık sistemi tarafından yok edilebilmektedir. Bu nedenle bağışıklığı destekleyici takviyeler önerilmektedir. Her HPV tipi kansere yol açmamaktadır. Bu nedenle tiplerine göre tedavi yaklaşımı değişebilmektedir. Böyle durumda mutlaka hekiminizden destek almanız gerekmektedir.