Kemik Erimesi (Osteoporoz)
Osteoporoz Nedir?
Osteoporoz, kemiklerinizi zayıflatan bir hastalıktır. Hastalığı olan kişiler kemiklerini çok kolay kırabilirler. Örneğin, osteoporozu olan kişiler bazen evde düştükten sonra bir kemiği kırarlar.
Bir kemiğin kırılması, özellikle kemik kalçadaysa ciddi olabilir. Kalça kıran insanlar bazen kendi başlarına yürüme yeteneklerini kaybederler. Birçoğunun huzurevinde bakıma ihtiyacı var.
Osteoporoz Olup Olmadığımı Nasıl Anlarım?
Doktorunuz veya hemşireniz size bunun için test yaptırabilir. En iyi test, "DXA testi" adı verilen bir kemik yoğunluğu testidir. Özel bir röntgen türüdür.
Uzmanlar, 65 yaş üstü kadınlar için kemik yoğunluğu testi önermektedir. Bunun nedeni, bu gruptaki kişilerin osteoporoz riskinin en yüksek olmasıdır. Test edilmeniz gerekip gerekmediğini doktorunuza veya hemşirenize sorun.
Kemiklerimi Sağlıklı Tutabilmek İçin Ne Yapmalıyım?
- Yeşil yapraklı sebzeler gibi bol miktarda kalsiyum içeren yiyecekler yiyin
- D vitamini alabilirsiniz veya okyanus balığı gibi çok fazla D vitamini içeren yiyecekler yiyin.
- Kalsiyum, magnezyum ve D vitamini takviyesi alın (yediğiniz besinlerden yeterince almıyorsanız)
- Haftanın çoğu günü en az 30 dakika aktif olun. (Haftada minimum 3 saatlik düzenli spor yapın.)
- Sigara içmekten kaçının
- İçtiğiniz alkol miktarını günde en fazla 1-2 kadehle sınırlayın.
Başka Hangi Yöntemler Kemik Erimesini Önlemeye İyi Gelecek?
Öncelikle tehlikeli alanları kullanmayalım ve yürüyüşe dahi çıksanız daha önceden planlamanızı yapmalısınız.
- Tüm kilimlerinizin yerlerinde kalmaları için kaymaz bir desteğe sahip olduğundan emin olun.
- Tüm elektrik kablolarını sıkıştırın, böylece yolunuza çıkmazlar
- Tüm yürüyüş yollarını iyi aydınlatın
- Kaygan zeminlere dikkat
- Kauçuk tabanlı sağlam, rahat ayakkabılar giyin
- gözlerini kontrol ettir
- Doktorunuzdan veya hemşirenizden herhangi bir ilacınızın baş dönmesi yapıp yapmadığını veya düşme riskinizi artırıp artırmadığını kontrol etmesini isteyin.
Osteoporoz Tedavi Edilebilir mi?
Osteoporozu tedavi etmek için yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaç tedavileri önerileri mevcuttur. Özellikle yan etki profili az olan ilaçlar tercih edilmektedir. Mutlaka hekim kontrolünde alınmalıdır. Bu ilaçlar kemiğinizin kırılma olasılığını azaltabilir.
Tedavinin etkili olup olmadığı bireysel anlamda değerlendirilmelidir. Kemik tarama testi, idrar ve kan tahlilleri osteoporoz tanı ve takibinde çok önemli tetkiklerdir. Bu tetkikler tedavi planını hazırlamaya yarar.
Yaşam Tarzı Değişiklikleri Nelerdir?
Osteoporozu uazaltmak için evrensel olarak yaşam tarzı önlemleri benimsenmelidir. Yaşam tarzı önlemleri arasında yeterli kalsiyum ve D vitamini, egzersiz, sigarayı bırakma, düşmeyi önleme danışmanlığı ve ağır alkol kullanımından kaçınma yer alır. Ek olarak, etkilenen hastalar mümkünse glukokortikoidler gibi kemik kaybını artıran ilaçlardan kaçınmalıdır.
Kalsiyum/D vitamini — Osteoporozun tedavisi (veya önlenmesi) için optimal bir diyet, yeterli miktarda kalori (yetersiz beslenmeyi önlemek için), kalsiyum ve D vitamini içerir.
Yalnızca diyetle yeterli kalsiyum alan (günde yaklaşık 1200 mg) postmenopozal kadınların kalsiyum takviyeleri almasına gerek yoktur. Yetersiz diyet alımı olan kadınlar, toplam kalsiyum alımları (diyet artı takviyeler) yaklaşık 1200 mg/gün olacak şekilde, ek elemental kalsiyumu (genellikle 500 ila 1000 mg/gün), yemek zamanında bölünmüş dozlarda almalıdır.
Eşzamanlı nöbet önleyici ilaç tedavisi nedeniyle malabsorpsiyon veya hızlı D vitamini metabolizması varsa daha yüksek dozlar gerekir.
Osteoporoz için kalsiyum ve D vitamini replasmanının etkinliğine ilişkin veriler başka bir yerde ayrıntılı olarak tartışılmaktadır.
Diyet — Yüksek protein alımının kemik rezorpsiyonunu ve kalsiyum atılımını artırabileceğini öne sürmektedir . Bu nedenle, çelişkili veriler göz önüne alındığında, kemik kaybını önleme stratejisi olarak protein alımının değiştirilmesini önermiyoruz.
Egzersiz — Osteoporozu olan (veya onu önlemeye çalışan) kadınlar, haftanın ço
ğu gününde en az 30 dakika ağırlık kaldırma egzersizi yapmalı ve haftada iki ila üç gün kas güçlendirme ve duruş egzersizleri yapmalıdır [10 ] . Kas gücünü artıran ve dengeyi geliştiren egzersizler, düşme riskini azaltarak kırık redüksiyonunda en fazla faydayı sağlar.
Sigarayı bırakma — İskelet sağlığıyla ilgilenen tüm kadınlara sigarayı bırakmalarını şiddetle tavsiye ediyoruz, çünkü sigara içmek kemik kaybını hızlandırır.
Diğer — Osteoporoz için diğer farmakolojik olmayan tedavilere artan bir ilgi vardır. Hayvan modellerinde, vibrasyondan kaynaklanan mekanik stimülasyon süngerimsi ve kortikal kemik üzerinde anabolik etkiler üretmiştir